انتشارات تیسا
فرصتی برای گسترش افکار؛ فعال در حوزه چاپ و نشر کتابهای علوم انسانی.
به همت انتشارات تیسا «قدرت اطلاعات» آشکار شد
کتاب «قدرت اطلاعات؛ تأثیر اطلاعات بر نظریه توسعه» نوشته عبدالرسول دیوسالار، از سوی انتشارات تیسا منتشر شد. این کتاب، به تبیین روابط مهم و پیچیدة موجود میان اطلاعات و توسعه میپردازد.
در پیشگفتار مفصل این کتاب به قلم دکتر علیاصغر افتخاری میخوانیم: «توسعه و پیشرفت، علاوه بر ابعاد اقتصادی، حائز ابعاد اجتماعی و فرهنگی نیز هست؛ ابعادی که میتوان اصلیترین تجلیگاه آن را در نیل به وفاق و اجماع ملی و پیریزی جامعهای دانشبنیان یافت. جوامع به پیشرفت مورد انتظار خود دست نخواهند یافت مگر آنکه در گام نخست، ابزارها و لوازم تحقق آن در شبکه درهمتنیدهای از نخبگان، مردم و دولت، به دغدغه و خواست مشترک تبدیل شود و هریک متناسب با ظرفیتها و قابلیتهایشان، مسئولیتی را عهدهدار شوند».
«قدرت اطلاعات» کتابی است در توصیف اطلاعات به عنوان یکی از اصلیترین مولفههای سازندة نظریه و الگوی توسعه. در این کتاب، اطلاعات در دو بعد اصلی شامل اطلاعات معنایی و اطلاعات فیزیکی مورد توجه قرار گرفتهاند. اطلاعات معنایی به زوایای ذهنی همچون آگاهی، درک و دانش اشاره دارد و اطلاعات فیزیکی به مثابه کانالهای انتقال اطلاعات معنایی و بیشتر به صورت داده در نظر گرفته شده است. با این نگاه، اطلاعات معنایی نیازی ذاتی در راستای پیشرفت و تعالی نوع بشر خواهد بود و اطلاعات فیزیکی نیز بستر تأمین این نیاز ذاتی قلمداد میشود.
فصل نخست کتاب با عنوان «قدرت و امنیت ملی؛ شاخصهای واسط در تبیین نسبت اطلاعات و توسعه» مروری بر نسبت میان توسعه با قدرت و امنیت ملی دارد و در این راستا الگویی مفهومی ارائه میدهد. در این بخش تأکید میشود که حرکت از توسعه به امنیت میانجامد و در عین حال، آغاز حرکت در مسیر توسعه نیازمند سطحی از امنیت است. برای تبیین مطالب این فصل، از نظریه امنیت ـ توسعه «مک نامارا» و نظریة چندسونگر «برژینسکی» بهره گرفته شده است.
«ماهیتشناسی اطلاعات» عنوان دومین فصل کتاب است. در این بخش، نویسنده چیستیِ اطلاعات را توضیح میدهد و برای ایجاد امکان شناخت دقیق ابعاد وجودی پدیده اطلاعات، مباحث معرفتشناسانهای از اطلاعات را مطرح میکند. فناوری اطلاعات از جمله مسائل مهمی است که این فصل به بررسی آن پرداخته و آن را هم فرصت و هم تهدیدی در دنیای امروز تحلیل میکند. افزایش بهرهوری تولید، توزیع و رونق بازار، تحول در الگوهای مدیریت و عملیات سازمان، ایجاد مدلهای تجاری و نوسازی صنایع و ایجاد دگرگونی در زندگی فردی و اجتماعی، از جمله مواردی است که در این فصل به عنوان مزایا و نقاط مثبت فناوری اطلاعات معرفی و توضیح داده شدهاند.
سومین فصل کتاب با عنوان «شاخص قدرت و دگرگونی مفهومی آن در عصر اطلاعات»، به بررسی دیدگاههای موجود در زمینه روابط میان اطلاعات و قدرت (قدرت ملی) پرداخته و میکوشد تحلیلی از حوزههای اثر اطلاعات بر ماهیت قدرت ارائه دهد.
در این فصل میخوانیم: «عصر اطلاعات، تحولی شگرف در منابع تولید قدرت و نیز فرایند تولید قدرت افراد بوده است. ابزارهای متنوع جدید که به طور بالقوه برای افراد، قدرتزا محسوب میشوند، در اختیار آنان قرار گرفته و فرایندهای کسب قدرت بهمراتب تسهیل شده است. قدرت فرد در عصر اطلاعات از قدرتی تعریفشده، محدود و دارای مرزهای مشخص، فراتر رفته و این فرصت را به چنگ آورده که قدرت فرد به قدرتی با شعاع اثر جهانی تبدیل شود».
بررسی روابط میان امنیت ملی و اطلاعات در فصل چهارم کتاب با عنوان «شاخص امنیت ملی در عصر اطلاعات» اتفاق میافتد. نویسنده در این بخش معتقد است وجود نوعی درهمآمیختگی میان اطلاعات و امنیت ملی سبب ایجاد دگرگونی در چهره امنیت ملی شده است. ناکارآمدی نظریات مرسوم امنیتی در پاسخگویی مؤثر به دغدغههای امنیت ملی، تغییر الگوی تعامل مردم ـ حکومت، امکان تقابل جریان آزاد اطلاعات با منافع ملی، و افول و ظهور مزیتهای رقابتی امنیتی، از جمله مواردی هستند که در این فصل به عنوان چالشهای امنیت ملی در عصر اطلاعات معرفی و بررسی شدهاند.
در فصل پنجم کتاب با عنوان «جایگاه اطلاعات در نظریه توسعه» اطلاعات به عنوان ضرورتی ذاتی در توسعه ملی معرفی شده است. از سوی دیگر بر این مطلب تاکید میشود که به دلیل شرایط محیطی تحمیلی از عصر اطلاعات، توسعهیافتگی تحت تأثیر مؤلفههای اطلاعاتی قرار خواهد داشت. در این فصل همچنین توسعه اطلاعاتی به عنوان الگوی بهینه نقشآفرینی اطلاعات در توسعه ملی معرفی و بدین ترتیب، توسعه اطلاعاتی، راهحلی فراگیر برای تأمین نیاز اطلاعاتی بیان میشود.
فصل ششم کتاب با عنوان «قدرت اطلاعات»، علاوه بر ارائه تعاریف و تحلیلهای مختلف در زمینه قدرت اطلاعات، شاخصهایی برای محاسبه و ارزیابی این قدرت ارائه داده که از جمله میتوان به توان تغییر جریانها، توان مدیریت و کنترل، ضریب نفوذ و گسترش اشاره کرد.
از ویژگیهای مهم کتاب «قدرت اطلاعات» این است که این اثر، تنها به توصیف پدیدة قدرت اطلاعات بسنده نمیکند بلکه به کمک طرح مفهوم قدرت اطلاعات تلاش میکند سطح اثرگذاری اطلاعات در الگوی توسعه را به صورت مؤلفهای اساسی به نمایش درآورد و نشان دهد ارتقای سطح توسعهیافتگی، بدون کسب قدرت اطلاعات مقدور نیست.
کتاب «قدرت اطلاعات؛ تأثیر اطلاعات بر نظریه توسعه» نوشته عبدالرسول دیوسالار، به کوشش انتشارات تیسا در ۳۰۴ صفحه، ۱۰۰۰ نسخه و به بهای ۶۹۰۰ تومان منتشر شده است.