انتشارات تیسا

انتشارات تیسا کتاب «ارزیابی تاثیرات اجتماعی» نوشته محمد فاضلی را منتشر کرد. این اثر به معرفی و بررسی مراحل مختلف مطالعات اتا پرداخته است.

به گزارش انتشارات تیسا، توسعه واقعیتی چند بعدی در دایره ارزشهاست که عاملان آن انسانها هستند و گستره نیازهای واقعی همین مردم است که جهت و محتوای توسعه را تعیین می کند. توسعه ریشه در سنت دارد، آن هم سنت به معنای شناختی آگاهانه از عناصر اصیل تاریخ، فرهنگ، محیط زیست، دانش و احساس یک ملت.

کتاب «ارزیابی تاثیرات اجتماعی» حاصل تلاش نویسنده برای شرح و بسط این ایده و شناسایی ابزارهایی برای نیل به توسعهای این چنین است. این کتاب به عنوان راهنمایی برای انجام مطالعات اتا نوشته شده است.

این کتاب در ۲ بخش «توسعه پایدار و ارزیابی تاثیرات اجتماعی» و «روش‌شناسی مطالعات ارزیابی تاثیر اجتماعی» تنظیم شده است. بخش اول شامل فصل‌های اول تا سوم با عناوین «نگاه کل‌نگر به توسعه»، «توسعه شهری پایدار» و «ارزیابی تاثیرات اجتماعی چیست؟» می‌باشد. در دومین بخش کتاب نیز فصل‌های چهارم تا نهم با عنوان‌های «آماده شدن برای اتا»، «اجرای مراحل ارزیابی: دامنه‌یابی»، «اجرای مراحل ارزیابی: داده‌ها و برآورده‌ها»، «تعدیل، جبران و نظارت»، «ماهیت مشارکتی اتا»، «چالش‌ها و فرصت‌های توسعه اتا» قرار دارند.

نخستین فصل کتاب نشان می‌دهد که سیر تاریخی مفهوم توسعه به جایی رسیده که نه تنها شاخص‌های کمّی اقتصادی، بلکه عوامل دیگری از جمله ویژگی‌های اجتماعی انسان‌ها نیز بر آن اثر می‌گذارند.

کتاب در فصل دوم به شهر به عنوان پدیده‌ای می‌پردازد که با جامعه درآمیخته و تبدیل به کانون زندگی اجتماعی مدرن شده است. این فصل به جایگاه انسان و ارزش‌های آن می‌پرازد.

فصل سوم کتاب به مقدمات بحث درباره دانش ارزیابی تاثیرات اجتماعی پرداخته است. چیستی این دانش، تاریخچه مختصری از تکوین و بسط آن، عرصه‌های انجام مطالعات ارزیابی تاثیرات اجتماعی، تاثیرات اقدامات توسعه‌ای، از جمله مسایلی هستند که در این فصل بررسی و بیان می‌شوند.

چهارمین فصل این کتاب به معرفی مراحل مختلف آماده‌سازی برای ارزیابی می‌پردازد که عبارتند از ارزیابی نیاز، ارزیابی نیاز به اتا و توصیف اقدام توسعه‌ای. این سه مرحله، مراحلی از الگوی ۱۱ مرحله‌ای ارایه شده برای مراحل متوالی اتا را تشریح می‌کنند.

فصل پنجم این کتاب به یکی از مهم‌ترین مراحل اتا یعنی دامنه‌یابی می‌پردازد و حدود و مرزهای مطالعه اتا را بررسی می‌کند.

ششمین فصل این کتاب به تشریح مراحل جمع‌آوری داده‌های پایه، برآورد اولیه تاثیرات و گزینش تاثیرات مهم پرداخته و توضیح می‌دهد که چطور می‌توان بر مبنای داده‌های جمع‌آوری شده، برآوردهای صورت گرفته و مطالعاتی که درباره برخی مهم‌ترین تاثیرات احتمالی اقدامات توسعه‌ای صورت می‌گیرد، گزینه‌های مختلف اقدام را که پیش رو قرار دارند ارزیابی کرد.

فصل هفتم به بخش دیگری از اتا پرداخته که ناظر بر به کار بستن یافته‌هاست. هر مطالعه اتا در نهایت باید پیشنهاداتی برای تقویت پیامدهای مثبت یک اقدام توسعه‌ای و کاستن از عواقب منفی آن ارایه دهد.

فصل‌های هشتم و نهم به یکی از مبانی بسیار مهم اتا یعنی مشارکت و همچنین چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی توسعه اتا پرداخته است. هر مطالعه اتا، نیازمند جلب مشارکت کسانی است که تحت تاثیر سیاست، برنامه یا طرح توسعه‌ای تحت مطالعه قرار می گیرند. نهمین فصل به برخی مسایل مانند موانع توسعه اتا به ویژه در ایران، ساز و کارهای نهادینه کردن اتا و کاستی‌های متداول مطالعات موجود اختصاص یافته است.
در بخش پیوست‌های کتاب نیز ۷ نمونه از مطالعات موردی و شاخص‌ها و متغیرهایی که برای اتا استفاده می‌شود ارایه شده است.

کتاب «ارزیابی تاثیرات اجتماعی» در کنار تلاش برای نگریستن از زاویه‌ای خاص به مقوله پایداری توسعه و معرفی یکی از ابزارهای علمی موجود برای ارزیابی ملزومات اجتماعی توسعه پایدار، با هدف فراهم آوردن نوعی وحدت رویه در کاربرد و همچنین روش‌های اجرای مطالعات ارزیابی تاثیرات اجتماعی تدوین شده است.

چاپ دوم کتاب «ارزیابی تاثیرات اجتماعی؛ سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌ها» نوشته محمد فاضلی با تیراژ ۱۰۰۰ نسخه، ۲۵۲ صفحه و با قیمت ۱۰ هزار تومان، توسط انتشارات تیسا وارد بازار کتاب شده است.