انتشارات تیسا

هگل جملهٔ معروفی دارد مبنی بر اینکه «تمام وقایع بزرگ و شخصیت‌های جهان تاریخی دوبار ظاهر می‌شوند».  کارل مارکس این جمله را این‌گونه تکمیل کرده است: «تاریخ تکرار می شود، بار اول به‌صورت تراژدی، بار دوم به‌صورت نمایش کمدی». آنچه در بیان این دو متفکر سیاسی مغفول مانده این است که «تاریخ پیوسته تکرار می شود. اما این تکرار حاصل افکار و اعمال انسان‌هایی است که تاریخ را آن‌گونه که باید و شاید مطالعه نکرده‌اند». ظهور احمدی‌نژاد در قامت ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۴، نامزدی او برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ و انتخاب سیدابراهیم رئیسی به ریاست جمهوری ایران در سال ۱۴۰۰، آن‌هم با گفتمانی شبیه به احمدی‌نژاد و یارانی منتسب به دولت احمدی‌نژاد، مصداق تکرار تاریخ است. بنابراین، برای آنان که دوست دارند کنش‌های سیاسی احمدی‌نژاد، مبانی فکری و اندیشه‌ای او، راز محبوبیت وی در میان توده‌های مردم را فهم کنند و یا میزان تشابه و تفاوت کنش‌های سیاسی سید ابراهیم رئیسی را با وی بدانند، خواندن این کتاب مفید خواهد بود. نویسنده در این کتاب تلاش کرده است تا از منظر روان‌شناسی سیاسی به خصوصیات شخصی، روحی، خلقی و فکری احمدی‌نژاد بپردازد و توضیح دهد چگونه تحولات سیاسی ایران در سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲ تحت‌تأثیر این متغیرهای فردی قرار گرفتند. بخش دوم کتاب، تحلیل خصوصیات فکری و اندیشه‌ای محمود احمدی‌نژاد، از منظر اندیشهٔ سیاسی است. اینکه آبشخور فکری دیدگاه‌های سیاسی او چه بودند و او تحت‌تأثیر چه شخصیت‌های سیاسی-مذهبی قرار داشت؟ بنابراین، خوانندگان عزیز می‌توانند پاسخ بسیاری از سؤالات خود را دربارهٔ اینکه چگونه احمدی‌نژاد در قامت رئیس‌جمهوری عدالت‌خواه، استکبارستیز، موعودگرا، انقلابی و رسالت‌گرا ظهور کرد، در این بخش پیدا نمایند. بخش سوم کتاب نگاهی از منظر جامعه‌شناسی سیاسی به دلایل پیروزی احمدی‌نژاد در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۴ دارد و نوآوری‌های او در عرصهٔ تبلیغات انتخاباتی و اشتباهات سیاسی رقبای وی را توضیح می‌دهد. در ادامهٔ این فصل، سبک خاص مدیریتی احمدی‌نژاد، که در تاریخ سیاسی ایران کم سابقه است، بررسی شده است. خوانندگان با مطالعهٔ این فصل تا حد زیادی به تشابه دو دولت احمدی‌نژاد و رئیسی، به‌لحاظ سبک مدیریتی، پِی خواهند برد. پایان‌بخش این فصل مرور مهمترین اقدامات دولت در دو عرصهٔ سیاست داخلی و خارجی است. اقداماتی که نام احمدی‌نژاد را در تاریخ سیاسی ایران ماندگار کردند و منشأ تغییر و تحولات مهمی در داخل ایران، منطقه و جهان گردیدند. راز محبوبیت احمدی نژاد در میان دهک‌های پایین جامعه، آن‌هم یک دهه پس از پایان ریاست‌جمهوری‌اش و تلاش برخی چهره‌های سیاسی برای الگوبرداری از وی را در این فصل از کتاب می‌توان یافت. با خواندن این فصل خوانندگان خواهند دانست که چه شد گفتمان احمدی‌نژاد این‌قدر محبوبیت پیدا کرد که حتی دولت سید ابراهیم رئیسی هشت سال بعد با توسل مجدد به همان گفتمان پیروز انتخابات ریاست‌جمهوری ایران شد. پایان‌بخش کتاب مروری بر مواضع سیاسی احمدی‌نژاد و نقش آن در کم‌رنگ شدن حضور و تأثیرگذاری او در عرصهٔ سیاسی ایران است. نویسنده به‌هیچ‌وجه اعتقاد ندارد کم‌رنگ شدن حضور و اثربخشی سیاسی احمدی‌نژاد در ساحت سیاسی ایران به معنای حذف گفتمان سیاسی او خواهد بود. بالعکس احمدی‌نژاد را خالق گفتمانی می‌داند که همچنان برای ایرانیان جذابیت دارد و می‌تواند رقم‌زنندهٔ سرنوشت سیاسی آن‌ها در آینده و تکرار مجدد تاریخ باشد.

برچسب ها :